Stefan, król serbski (1427)

STEFAN LAZAREWIĆ, król serbski (Błagowiernyj Stiefan, korol Serbskij), 19 lipca/1 sierpnia.

Urodził się w 1383 r. Był synem patrz św. księcia Łazarza i patrz św. księżnej Milicy. Gdy jego ojciec poniósł śmierć w bitwie na Kosowym Polu w 1389 r., był jeszcze małoletni. Dlatego też władzę w kraju objęła matka.

Turecka ekspansja na Bałkanach rozszerzała się. Na początku XV w. uległa jednak chwilowemu zahamowaniu w wyniku wojny domowej prowadzonej przez synów Murada Bajezyda o tron po zmarłym w tatarskiej niewoli ojcu. Wykorzystał to książę Stefan, aby zrzucić zwierzchnictwo sułtana. Wracając z pola bitwy pod Angorą (gdzie Turcy zostali pokonani przez armię dowodzoną przez chana Tamerlana) zatrzymał się w Konstantynopolu. Podczas pobytu otrzymał z rąk cesarza bizantyjskiego tytuł despoty. Od niego to państwo serbskie zaczęto nazywać despotowiną. Po powrocie do kraju zawarł sojusz z królem Zygmuntem Luksemburczykiem, otrzymując wielkie posiadłości na Węgrzech. Główne ośrodki państwa serbskiego zaczęły przemieszczać się wówczas ze pustoszonej przez Turków serbskiej Raszki i Kosowego Pola do Puszczy Bułgarskiej. Przeniósł też stolicę państwa z Kruszewaca do Belgradu.

Wykonujący umiejętne ruchy polityczne w 1413 r. Stefan udzielił pomocy pretendentowi do tronu sułtańskiego Mahomedowi, który dzięki Serbom pokonał swego brata Musę, pustoszącego dotąd ziemie serbskie i objął tron sułtański. Rozpoczął się okres pokojowego rozwoju Serbii, wzrostu jej gospodarki i kultury.

Św. Stefan Lazarewić zmarł w 1427 r., przekazując tron swemu siostrzeńcowi Jerzemu Brankowiciowi.

Imię Stefan pochodzi od greckiego słowa stephanos - "wieniec, korona; diadem; hełm; przepaska na czole".

oprac. Jarosław Charkiewicz/red. Jan Makal