Patriarcha serbski Paweł
Gojko Stojević urodził się 11 września 1914 r. we wsi Kucani w Sławonii w rodzinie Stefana i Anny. W latach 1925 - 1930 uczył się w gimnazjum w Tuzli oraz w IV Męskim Gimnazjum w Belgradzie kończąc naukę z wyróżnieniem.
W 1930 r. rozpoczął studia teologiczne w Seminarium Duchownym w Sarajewie, a naukę kontynuował od 1940 r. na Wydziale Teologii Prawosławnej Uniwersytetu w Belgradzie. W czasie II wojny światowej wstąpił do monasteru Świętej Trójcy w Owczarze. W 1948 r. został wyświęcony na hierodiakona. Między 1949 a 1955 r. przebywał w monasterze w Racze. Został wyświęcony na hieromnicha w 1954 r., a trzy lata później podniesiony do godności archimandryty. W między czasie w latach 1955 - 1957 odbył studia na Wydziale Teologicznym w Atenach. Archimandryta Paweł specjalizował się z zakresu liturgiki i Nowego Testamentu.
22 września 1957 r. patriarcha serbski Winkienti wespół z innymi biskupami serbskimi wyświęcił archimandrytę Pawła na biskupa, a 13 października tegoż roku mianował władyką raszko-prizreńskim (Kosowo). Władyka znosił trudy życia wiernych swojej diecezji, dbał o monastery i przeprowadzał liczne wizytacje kanoniczne parafii wszędzie solidaryzując się z Serbami i występując przeciwko separatyzmowi Albańczyków. Swoją prostotą życia, skromnością oraz przykładem świętości zjednał serca całego narodu serbskiego.
Czas posługi na rzecz diecezji dzielił też z życiem naukowym. W 1986 r. Synod Patriarchatu Serbskiego, dzięki staraniom biskupa raszko-prizreńskiego, opublikował nową wersję "Srbljaka". Dziełem życia obecnego patriarchy okazało się tłumaczenie na język narodowy i publikacja w 1984 r., używanego w Serbskiej Cerkwi Nowego Testamentu. W międzyczasie koordynował serbskie wydanie reprintu z 1915 r. „Świąt chrześcijańskich” M. Skabałłowcza. Od 1972 r. bp Paweł był odpowiedzialny za kolumnę w "Glasniku" (wiadomościach patriarchatu serbskiego) zajmującą się tematem liturgiki i sakramentami Cerkwi. W 1988 r. wydał "Pytania i odpowiedzi cerkiewnego czytelnika", a 11 lat później monografię "Dewicz. Monaster św. Joanicjusza w Dewicz". Wszystkie jego dzieła są milowym krokiem w serbskiej teologii prawosławnej i na długo pozostaną w obiegu naukowym nie tylko w Serbii, ale też i w całym świecie prawosławnym.
W 1989 r. kosowscy Albańczycy ciężko ranili władykę Pawła. Rany wymagały trzymiesięcznej rekonwalescencji, zaś hierarcha nie złożył pozwu oskarżającego napastników.
1 grudnia 1990 r. Sobór Serbskiej Cerkwi Prawosławnej wybrał bp raszko-prizreńskiego na 44 patriarchę serbskiego arcybiskupa Pecu, metropolitę Belgradu i Karlowac. Tę funkcję Jego Świątobliwość sprawuje nieprzerwanie po dziś dzień. Wielokrotnie solidaryzował się z narodem w trudnych latach wojny domowej oraz konfliktu kosowskiego.
Między 20 a 24 października 2001 r. odbył wizytę w Polskiej Autokefalicznej Cerkwi Prawosławnej. Odwiedził Warszawę spotykając się z władzami państwowymi i odwiedzając prawosławne świątynie stolicy, monaster św. św. Marty i Marii na św. Górze Grabarce, Hajnówkę, Bielsk Podlaski i Białystok. Wszędzie był przyjmowany ciepło i serdecznie wywierając ogromny wpływ na spotykające go tłumy wiernych.
Na podst.:
www.spc.org.yu
Stefan Dmitruk
