Agata (251)

Zdjęcie przedstwiającego postać św. Agata (251)

AGATA, męczennica (Muczenica Agafija, Sicilijskaja), 5/18 lutego. Urodziła się około 235 r. Pochodziła ze znakomitej rodziny z Katanii na Sycylii. Po przyjęciu chrztu postanowiła żyć w dziewictwie. Wyróżniała się tak wielką urodą, że o jej względy zabiegał sam konsul Kwincjan. Święta odrzuciła tak zaszczytną propozycję, czym wzbudziła u rzymskiego dostojnika nienawiść i chęć zemsty.

W 249 r., za cesarza Decjusza, rozpoczęły się krwawe prześladowania chrześcijan. Agata znalazła się jako jedna z pierwszych wśród aresztowanych na Sycylii. Konsul, usiłując ją zniesławić, oddał pod opiekę pewnej rozpustnej kobiecie, imieniem Afrodyssa. Kiedy jednak niecne zamiary spełzły na niczym, skazał Agatę na tortury, podczas których odcięto jej piersi. W tym czasie miasto nawiedziło trzęsienie ziemi, podczas którego zginęło wielu pogan. Widząc w tym karę Bożą, Kwincjan rozkazał zaprzestać zemsty. Jednak Agata, wzmacniana widzeniem apostoła Piotra, zmarła od zadanych jej ran. Inna wersja jej śmierci podaje, że zmarła rzucona na rozżarzone węgle. Miało to miejsce 5 lutego 251 r.

Ciało męczennicy pochowano za miastem w bezpiecznym miejscu, gdzie wkrótce miały miejsce cudowne uzdrowienia. Wówczas wzniesiono tam świątynię, w której podczas wybuchów Etny zwykli byli gromadzić się mieszkańcy Katanii. Obecnie jej relikwie znajdują się w przebogatym relikwiarzu w rodzinnej miejscowości.

Kult świętej jest wciąż żywy we Włoszech, jednak największą czcią darzą ją Sycylijczycy. Na Zachodzie uważana jest za patronkę Sycylii, miasta Katanii oraz ludwisarzy. Cerkiew prawosławna uważa ją za patronkę zwierząt domowych. Jest kult nie jest na Wschodzie na tyle rozpowszechniony co na Zachodzie.

Zazwyczaj święta przedstawiana jest w charakterystycznej, żółtej sukni i co równie charakterystyczne, męczeński krzyż trzyma nie w prawej, lecz w lewej ręce. Spod chusty na ramiona spadają długie, ciemne włosy.

W sztuce zachodniej Agata ukazywana jest zwykle w długiej sukni, z kleszczami, którymi ją szarpano. Jako atrybuty ma: chleb, dom w płomieniach, koronę w rękach, kość słoniową (symbol czystości i niewinności oraz siły moralnej), obcięte piersi na misie, pochodnię oraz płonącą świecę.

oprac. Jarosław Charkiewicz