Agnieszka, dziewica (304)

AGNIESZKA (Agnes) z Rzymu, dziewica, męczennica (Muczenica Agnija Rimskaja, diewa), 21 stycznia/3 lutego, 5/18 lipca, zm. 304

Urodziła się w Rzymie około 291 r. Jej rodzice byli chrześcijanami i wychowali ją zgodnie z zasadami wiary. Od dzieciństwa całą swą duszą pokochała Boga i zapragnęła do końca życia pozostać w dziewictwie. Nie dbając o to co materialne, pomimo swego bogactwa, żyła skromnie.

Agnieszka pobierała naukę w szkole dla dziewcząt. Pewnego razu, około 304 r., gdy miała zaledwie trzynaście lat i wracała ze szkoły do domu ujrzał ją syn naczelnika miasta Symfoniusz, któremu bardzo się spodobała. Kilkakrotnie udawał się do jej domu prosząc, by została jego żoną i przynosząc jej coraz to cenniejsze dary. Jednak Agnieszka wciąż mu odpowiadała, że jest już zaręczona "z Innym, Który jest o wiele bogatszy". Symfoniusz nie rozumiał o kim mówi piękna niewiasta, aż do chwili, gdy wytłumaczono mu, że jest chrześcijanką. Wówczas jego ojciec bardzo się rozgniewał i polecił torturami zmusić Agnieszkę do wyrzeczenia się wiary. Jednak niewiasta pozostała nieugięta. Poza tym cudowne znaki, jakie miały miejsce podczas tortur, nawróciły na chrześcijaństwo stu sześćdziesięciu pogan. W końcu męczennicę wrzucona do ognia, a gdy wyszła z niego żywa, zabito ją ciosem miecza w gardło. Miało to miejsce w Rzymie.

Według legendy całkowicie obnażona św. Agnieszka została rzucona na stadionie na pastwę spojrzeń tłumu. Za sprawą cudu miała wówczas okryć się płaszczem włosów. Jej ciało złożono w Rzymie przy wejściu do katakumb.

Minęło wiele lat i nastały rządy św. Konstantyna Wielkiego. Pewnego razu jego córka Konstancja ciężko zachorowała. Dopiero po gorącej modlitwie nad grobem św. Agnieszki odzyskała zdrowie. W dowód wdzięczności cesarz polecił wznieść na tym miejscu świątynię, przy której królewna powołała do życia żeński monaster.

Agnieszka należała do najbardziej popularnych i znanych świętych zarówno na Wschodzie jaki i na Zachodzie. Obecnie jej kult nie jest tak rozpowszechniony. W prawosławiu jest żywy głównie w bizantyjskim obszarze kulturowym.

Święta zazwyczaj przedstawiana jest jako młoda dziewczyna w szatach żółtych (a nie czerwonych jak zazwyczaj w przypadku męczenników) i krzyżem męczeńskim w ręce.

Na Zachodzie wizerunki świętej artyści przedstawiają z barankiem z nimbem (wywodząc jej imię od łacińskiego agnus - baranek). Ukazywana jest również z dwiema koronami - dziewictwa i męczeństwa. Nieraz obok niej płonie stos, na którym według jednej z wersji miała spłonąć. W tradycji zachodniej uważana jest za patronkę dzieci, panien i ogrodników.

Agnieszka (łac. Agnes), pochodzi od greckiego słowa hagn czyli czysta, nieskalana.

oprac. Jarosław Charkiewicz