Filaret, metropolita Moskwy (1867)

Zdjęcie przedstwiającego postać św. Filaret, metropolita Moskwy (1867)

FILARET, metropolita moskiewski (Swiatitiel Fiłaret, mitropolit Moskowskij i Kołomienskij), 19 listopada/2 grudnia.

Bazyli (świeckie imię hierarchy) Drozdow urodził się w 1782 r. w podmoskiewskim mieście Kołomna w rodzinie diakona. Wychowywany głównie przez babcię i będącego kapłanem dziadka, postanowił kontynuować tradycje rodzinne. Ukończył seminarium duchowne najpierw w Kołomnie, a następnie w Ławrze Troicko-Siergijewskiej. Zauważony przez metropolitę Płatona wyjątkowo zdolny młodzieniec w 1803 r. został wykładowcą. Pięć lat później złożył śluby zakonne i otrzymał imię Filaret. W następnym roku wezwano go do Sankt Petersburga i wyświecono na kapłana. W 1812 r. otrzymał godność archimandryty, a w 1817 r. biskupa. Do 1821 r., kiedy powierzono mu Diecezję moskiewską, kierował kilkoma innymi.

Metropolita Fileret zasłynął jako wybitny hierarcha prowadzący szeroką działalność charytatywną. Walczył o czystość śpiewu cerkiewnego, powrót unitów na prawosławie, oraz sprawował opiekę nad Pustelnią Optińską. Był też znakomitym teologiem i wychowawcą. Całe swe życie związał z tłumaczeniem Pisma Świętego z języka staro-cerkiewno-słowiańskiego na rosyjski, pokonując po drodze wiele przeszkód przeciwników tej idei. Napisał też szereg wybitnych dzieł teologicznych z dogmatyki, katechezy i egzegezy Pisma Świętego. Znana jest jego korespondencja w wierszach z Aleksandrem Puszkinem. Przy tym wszystkim był człowiekiem skromnym i prostym.

Zmarł 19 listopada 1867 r. Pochowano go po północnej stronie cerkwi Świętego Ducha w Ławrze Troicko-Siergijewskiej. Przez współczesnych nazywany "metropolitą wszechrosyjskim", uznawany jest za jednego z najwybitniejszych hierarchów Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej XIX w.

Święty przedstawiany jest jako szczupły, starszy człowiek o siwej, szerokiej, nieco roztrzepanej, brodzie. Zwykle odziany jest w szeroką mantię biskupią, na głowie ma biały kłobuk i panagiję na szyi.

oprac. Jarosław Charkiewicz