Jonasz, metropolita Moskwy (1461)

Zdjęcie przedstwiającego postać św. Jonasz, metropolita Moskwy (1461)

JONASZ, metropolita moskiewski, cudotwórca (Swiatitiel Iona, mitropolit Moskowskij i wsieja Rusi, czudotworec), 31 marca/13 kwietnia, 15/28 czerwca, 27 maja/9 czerwca (rocznica przeniesienia relikwii w 1472 r.) i 5/18 października (Sobór pięciu świętych hierarchów moskiewskich), zm. 1461.

Urodził się w okolicach Halicza. Mając dwanaście lat, wstąpił do znajdującego się nieopodal niewielkiego monasteru, skąd później przeszedł do Monasteru Simonowskiego w Moskwie.

W 1431 r. wybrano go biskupem riazańskim, a dwa lata później, jako pierwszego w historii bez uzgodnienia z patriarchą konstantynopolitańskim, metropolitą moskiewskim i całej Rusi. Jednak, z powodu wewnętrznych trudności Rusi, intronizacja odbyła się dopiero dziesięć lat później. W tym czasie z powodzeniem walczył z samozwańczym metropolitą Izydorem, który w 1438 r. podpisał we Florencji unię z Rzymem.

Św. Jonasz był hierarchą mądrym i gorliwym w wierze. Bronił państwa moskiewskiego przed walkami wewnętrznymi. Położył też duże zasługi w szerzeniu wiary prawosławnej wśród niewiernych. Gdy w 1451 r. Tatarzy otoczyli Moskwę, był jednym z dowódców obrony miasta.

Święty posiadał dar czynienia cudów. Pewnego razu uwolnił od bólu zębów jednego z bojarów, dlatego wierni modlą się do niego o pomoc przy tego rodzaju dolegliwościach. Umiał również przepowiadać przyszłość i czytać w ludzkich myślach.

Metropolita Jonasz zmarł 31 marca 1461 r., pozostawiając po sobie trzydzieści pięć listów napisanych prostym, pozbawionym wszelkiej retoryki językiem. W 1472 r. stwierdzono, że jego ciało nie uległo rozkładowi. Relikwie świętego znajdują się w moskiewskim soborze Zaśnięcia Matki Bożej na Kremlu. Kult oddaje mu cała Rosyjski Kościół Prawosławny.

Na ikonach święty przedstawiany jest w sposób typowy. Jest starym mężczyzną z długą, siwą brodą, odzianym w biskupie szaty liturgiczne, z mitrą na głowie. W lewej ręce trzyma Ewangelię, prawą błogosławi. Jest jedną z postaci przedstawianych na ikonach "Soboru pięciu świętych hierarchów moskiewskich".

Imię Jonasz wywodzi się z języka hebrajskiego i oznacza "gołąb".

opr. Jarosław Charkiewicz