Makary Wielki (390-391)

MAKARY Wielki z Egiptu, mnich i asceta (Prepodobnyj Makarij Wielikij, Jegipietskij), 19 stycznia/1 lutego, zm. IV w.

Uważany jest za jednego z ojców egipskiego monastycyzmu. Urodził się około 300 r. w Górnym Egipcie, w pobożnej i biednej rodzinie. W młodości będąc pasterzem, pragnął zostać mnichem, lecz rodzice zmusili go do ożenku. Kilka dni po ślubie zmarła małżonka, a wkrótce potem na zawsze odeszli również jego rodzice. Po ich śmierci Makary, zgodnie z radą pustelnika, zamieszkał na pustyni w Skete.

Gdy święty miał czterdzieści lat został powołany na prezbitra. Żyjąc w poście i modlitwie otrzymał dar proroczy oraz zdolność czynienia cudów. Spragnieni jego słów ludzie przebywali wielkie odległości, aby tylko otrzymać krótką, mądrą poradę. Udzielał ich zawsze ze skromnością i duchowym ciepłem.

Za walkę z herezją arian Makarego zesłano na jedną z egipskich wysp. Jednak wkrótce, po licznych cudach i nawróceniu wszystkich mieszkańców wyspy na chrześcijaństwo, został uwolniony.

Dziewięć dni przed śmiercią Bóg objawił Makaremu o zbliżającym się odejściu. Zmarł około 390 r. w Skete. Relikwie świętego przeniesiono do włoskiego miasta Amalfi, gdzie znajdują się do dnia dzisiejszego.

Za mądrość i świętość życia Makarego nazwano Wielkim. Poza kilkoma modlitwami porannymi oraz dla idących na spoczynek, pozostawił po sobie siedem pouczeń, dwa listy i pięćdziesiąt homilii, w których po mistrzowsku przedstawił naukę o łasce Bożej.

Św. Makary uważany jest za szczególnego wstawiennika wyganiającego złe moce. Jako wielki mnich IV w. cieszy się powszechnym kultem wiernych.

W ikonografii święty przedstawiany jest jako sędziwy mnich w czarnym habicie, z długą, sięgającą pasa brodą i siwymi, spadającymi na plecy i ramiona, zakręconymi u końców włosami. W lewej dłoni trzyma zwinięty zwój. W niektórych ujęciach w prawej dłoni pojawia się krzyż.

Nierzadko święty przedstawiany jest w bardzo charakterystyczny sposób: jako odziany w skóry mężczyzna, z włosami do pasa i sięgającą kolan brodą. W tym ujęciu ma obie dłonie złożone w geście modlitewnym.

oprac. Jarosław Charkiewicz