Zostań przyjacielem cerkiew.pl
ABERCJUSZ (SIEWIEROWOSTOKOW), kapłan męczennik (Swiaszczennomuczenik Awierkij Jakowlewicz Siewierowostokow), 17/30 czerwca i niedziela po 25 stycznia/7 lutego (Sobór nowomęczenników i wyznawców rosyjskich), zm. 1918.
Kapłan Abercjusz Jakowlewicz Siewierowostokow urodził się ok. 1845-1847 roku w rodzinie duchownych. Prawdopodobnie ukończył Seminarium Duchowne w Ufie (południowo-zachodnia Rosja) i po święceniach w marcu 1880 r. został wyznaczony na proboszcza parafii św. Jana Złotoustego we wsi Jemasze (obecnie okręg biełokatajski) guberni ufimskiej. W tej parafii ks. Abercjusz przesłużył całe swoje życie, 38 lat, do samej męczeńskiej śmierci. Święty uczył również religii we wsi.
Abercjusz był żonaty z Eudokią Wasiljewną (nazwisko panieńskie Kadomcewa, ur. 1850) i miał sześcioro dzieci, czterech synów (Paweł, Porfiriusz, Piotr, Sergiusz) i dwie córki. Wiadomo, że dwaj najstarsi synowie i córka Aleutyna urodzili się przed 1883 r. Ksiądz Abercjusz starał się dać dzieciom dobre wykształcenie. Wszyscy synowie ukończyli seminarium w Ufie i służyli Cerkwi. Z tego powodu jako kapłan, syn Paweł był represjonowany. Według dokumentów w 1894 roku jeden syn uczył się w szkole duchownej w Ufie, drugi w seminarium, a córka Aleutyna, z uwagi na trudne położenie materialne rodziny ks. Abercjusza była przyjęta do diecezjalnej szkoły w Ufie na częściowe utrzymanie władz eparchii.
Ojciec Abercjusz zgromadził ogromną bibliotekę literatury duchowej, rosyjskiej literatury klasycznej, jak również utworów współczesnych mu autorów, zszywki czasopisma "Niwa" i in. O tej potężnej bibliotece mieszkańcy wsi Jemasze wspominają do dzisiaj. Dzieci kapłana uczyły się również w kierunku muzycznym. Syn Piotr grał na skrzypcach, posiadał również wspaniały bas.
W 1913 roku młodszy syn świętego Sergiusz, po ukończeniu seminarium na własną prośbę został przyjęty jako cerkiewny psalmista, aby wspomóc staremu ojcu, który miał na utrzymaniu ośmioro dzieci dwóch rodzin (starszego syna Pawła, który w tamtym okresie przez ponad rok znajdował się w zakładzie dla obłąkanych, jak również dzieci zmarłego wiosną 1913 roku syna Porfiriusza). W tymże roku święty został wyznaczony na członka diecezjalnego komitetu Prawosławnego Towarzystwa Misjonarskiego. W przeciągu następnych lat jako proboszcz parafii św. Jana Złotoustego, był również opiekunem przy seminaryjnej cerkwi w Ufie.
Abercjusz został rozstrzelany przez czerwonoarmistę na początku buntu czechosłowackiego, na krótko przed chwilowym upadkiem władzy radzieckiej w wojnie z postępującą armią białą, gdy szczególnie wzmogły się represje ze strony bolszewików.
Ze wspomnień współczesnych tamtych wydarzeń - najstarszych mieszkańców wsi Jemasze, dniem męczeńskiej śmierci był 17 czerwca 1918 roku. W dniu wszystkich świętych zmarłych na ziemi ruskiej, ks. Abercjusz celebrował nabożeństwo na centralnym placu wsi przy dużym zgromadzeniu wiernych. Nagle do wsi wdarł się oddział Armii Czerwonej. Kapłana, który był w liturgicznych szatach zabrano, odprowadzono do szopy Szwalewych znajdującej się na placu, postawiono przy ścianie i rozstrzelano na oczach wszystkich. Ta sama dola czekała również cerkiewnego starostę.
Inna wersja wydarzeń, zachowana w rodzinie świętego podaje iż w dniu mordu, ks. Abercjusz odprawiał nabożeństwo pogrzebowe i w momencie wejścia czerwonoarmistów do wsi rozlegała się melodia dzwonów grywana na pogrzebach. Napastnicy wyrazili niezadowolenie z faktu powitania ich pogrzebowym dzwonieniem i zażądali uroczystego witania. Święty kapłan odpowiedział im, że wpierw powinien odprowadzić na wieczny spoczynek zmarłego, ponieważ taka jest cerkiewna tradycja. Za takie "powitanie" wojsk kapłana rozstrzelano.
Świętego księdza Abercjusza i starostę pochowano, proboszcza obok cerkwi, w miejscu gdzie wcześniej chowano pasterzy wsi Jemasze. W końcu lat 20. XX w. parafialna cerkiew została zamknięta i użytkowana przez władze w innych celach. W latach 70. po świątyni pozostał jedynie fundament. Około 1975 na terenie cerkwi zrobiono wykop pod fundament nowego klubu wiejskiego i natknięto się na obłożony cegłami grobowiec, w którym znajdowała się trumna - prawdopodobnie - z ciałem ks. Abercjusza. Zachowały się kości, kapłańskie szaty koloru białego i zielonego szyte złotą nicią, na piersi zmarłego stało kadzidło, napierstnego krzyża nie odnaleziono. Ciało świętego ponownie zostały wydane ziemi, dokładne miejsce ich złożenia obecnie nie jest znane.
26 października 1999 roku kapłan Abercjusz Siewierowostokow został kanonizowany jako lokalny święty diecezji ufimskiej. Na dzień pamięci świętego wyznaczono 17/30 czerwca (dzień męczeńskiej śmierci w 1918 r.). Z inicjatywy arcybiskupa Ufy i Sterlitamaku Nikona podczas jubileuszowego soboru biskupów RKP (13-16 sierpnia 2000 r.) kapłan Abercjusz został wliczony do grona Soboru nowomęczenników i wyznawców rosyjskich dla ogólnocerkiewnego kultu w pierwszą niedzielę po 25 stycznia/7 lutym.
opr. Tomasz Sulima