Habakuk (VII BC)

HABAKUK, prorok (Prorok Awwakum), 2/15 grudnia.

Był ósmym z grona dwunastu proroków mniejszych. Jego służba prorocza przypadła na okres, kiedy Królestwo Judzkie doświadczyło już twardej ręki Babilonu.

Nie ma praktycznie żadnych danych na temat osoby proroka. Nie dostarcza ich również, pochodząca z około 600 r. przed Chrystusem, księga Starego Testamentu jego autorstwa. Składa się ona z trzech krótkich części. Habakuk przedstawił w niej proroctwo o niewoli narodu izraelskiego oraz zburzeniu Jerozolimy. Jego trzon stanowi pytanie, które Habakuk stawia przed sobą: jak pogodzić bezkarne naruszanie porządku moralnego z rządami Bożymi w świecie? Odpowiedź na nie dają dwa pierwsze rozdziały, w których Habakuk otrzymuje od Boga zapewnienie, że sprawiedliwi, jeśli tylko zachowają wiarę i ufność, zdołają się uratować, zaś bezbożni wrogowie będą ukarani za swoją zaborczość i okrucieństwo. Trzeci, ostatni rozdział proroctwa, jest hymnem wysławiającym majestat i potęgę przychodzącego na sąd Boga. Przedstawiony jest tu wspaniały obraz teofanii, tj. objawienia się Boga.

Słowami Cerkwi prorok „stojąc na Boskiej straży” „pojął Boże nadejście” i „zmartwychwstanie Chrystusa obwieścił całemu światu”.

W ikonografii Habakuk przedstawiany jest jako bezbrody młodzieniec w długim płaszczu, z krótkimi bądź spadającymi na ramiona czarnymi włosami. Najczęściej umieszczany jest w rzędzie proroków mniejszych lub obok proroka Nahuma, w stronę którego zwraca głowę. W lewej ręce trzyma zwój z jednym z fragmentów swej księgi: "Bóg przychodzi od strony Temanu, Święty od strony gór Paran. Majestat Jego okrywa niebiosa, ziemia jest pełna Jego chwały" (Hab 3, 3).

W sztuce zachodniej przedstawiany jest jako stary (czasami zgarbiony) mężczyzna w długim proroczym płaszczu. Sztuka wczesnochrześcijańska ukazuje go w scenie, w której ujęty przez anioła za włosy zostaje przeniesiony do proroka Daniela w jaskini lwów, aby zaniósł mu pożywienie. Spotykamy go też w scenie, gdy przez Anioła przynosi prorokowi Danielowi pożywienie do jaskini lwów.

oprac. Jarosław Charkiewicz