Zostań przyjacielem cerkiew.pl
JAN Z RUSI, sprawiedliwy, wyznawca (Prawiednyj Ioann Russkij, ispowiednik), 27 maja/9 czerwca.
Był żołnierzem cara Piotra I Wielkiego. W 1711 r. w czasie walk dostał się do niewoli tureckiej. Zwycięzcy na różne sposoby próbowali zmusić jeńców do wyrzeczenia się prawosławia i przyjęcia islamu. Wielu z nich nie wytrzymywało tortur i zmieniło wiarę. Gdy Jan niewzruszenie trwał przy Chrystusie, Turcy sprzedali go jako niewolnika możnowładcy z miasta Prokopil w Azji Mniejszej.
Jan zamieszkał w pieczarze razem z końmi, którymi kazano mu się opiekować i zaczął prowadzić ascetyczne życie. Obserwując pobożne życie niewolnika, miejscowi prawosławni Grecy zaczęli odnosić się do niego z szacunkiem. Pod wrażeniem pokory oraz uczynionego przez Jana cudu (przeniósł posiłek z domu do Mekki, gdzie jego pan przebywał jako pielgrzym) możnowładca zaproponował, by święty zamieszkał w jego domu. Ten jednak odmówił i do końca swych dni, prowadząc cnotliwe życie, pozostał w pieczarze.
W 1730 r., przeczuwając zbliżającą się śmierć, Jan zaprosił do siebie duchownego, który udzielił mu Eucharystii. Zaraz potem zmarł. Jego ciało pochowano z godnościami. W 1924 r. Grecy uciekając z Turcji, przenieśli jego relikwie na wyspę Eubea i tam powtórnie pochowali. Święty został kanonizowany przez Rosyjską Cerkiew Prawosławną w 1962 r. Znany jest zarówno w słowiańskim jak i bizantyjskim obszarze kulturowym.
W ikonografii święty przedstawiany jest jako młody, pozbawiony brody mężczyzna, ubrany tylko w jedną, długą koszulę. W modlitewnie złożonych na piersi rękach trzyma krzyż.
Imię Jan pochodzi z języka hebrajskiego i oznacza "Bóg jest łaskawy".
opr. Jarosław Charkiewicz