Nicefor, patriarcha Konstantynopola (828)

NICEFOR, patriarcha Konstantynopola, wyznawca (Swiatitiel Nikifor ispowiednik, patriarch Konstantinopolskij), 13/26 marca (rocznica przeniesienia relikwii w 846 r.) i 2/15 czerwca (rocznica śmierci).

Urodził się około 758 r. w Konstantynopolu. Pochodził ze znanego i szanowanego rodu. Będąc człowiekiem znakomicie wykształconym, sprawował funkcję sekretarza przy dworze cesarzowej Ireny. Uczestniczył w VII Soborze Powszechnym w Nicei w 787 r., podczas którego żarliwie bronił przed ikonoklastami kultu czczenia ikon.

Po pewnym czasie Nicefor zrozumiał marność życia przy dworze, gdzie musiał spisywać wyroki cesarza wydawane na obrońców ikon. Zostawił swój urząd i zamieszkał samotne, oddając się ascezie. Dopiero cesarz Nicefor I wyciągnął go z zacisza i powierzył opiekę nad największym w Konstantynopolu przytułkiem dla ubogich. Niedługo po tym, w 806 r., za swe zasługi oraz świętość życia został wybrany na patriarchę konstantynopolitańskiego.

Będąc zwierzchnikiem Cerkwi, Nicefor rządził w sposób mądry i sprawiedliwy, wciąż broniąc czystości wiary. Za swe przekonania dotyczące kultu ikon w 815 r. cesarz Leon Ormianin rozkazał go uwięzić. Resztę życia spędził na wygnaniu w monasterze. Jako "pasterz stada duchowego", również stamtąd patriarcha aż do śmierci kierował życiem swej Cerkwi. Pozostawił po sobie wiele pism, włącznie z historią świata.

Nicefor zakończył swe ziemskie życie w 828 r. na wyspie Marmara, położonej na morzu o tej samej nazwie. W 846 r. otwarto jego grób i stwierdzono, iż ciało nie uległo rozkładowi i wydziela przyjemny zapach. Wówczas relikwie uroczyście przeniesione do Konstantynopola.

Na ikonach święty przedstawiany jest w tradycyjnym biskupim stroju liturgicznym. Ma średniej długości, siwą brodę i niewielką łysinę czołową. Prawą ręką błogosławi, w lewej trzyma Ewangelię lub ikonę Chrystusa.

Imię Nicefor pochodzi od greckich wyrazów nike - "zwycięstwo, zwyciężać" i phoros - "nosić, noszę".

opr. Jarosław Charkiewicz