Teodozy, biskup Czernihowa (1696)

Zdjęcie przedstwiającego postać św. Teodozy, biskup Czernihowa (1696)

TEODOZY, arcybiskup czernihowski (Swiatitiel Fieodosij, archijepiskop Czernigowskij), 5/18 lutego (rocznica śmierci) i 9/22 września (rocznica przeniesienia relikwii w 1896 r.).

Urodził się na początku lat trzydziestych XVII w. Należał do starego dworzańskiego rodu Uglickich-Połockich. Jego ojciec był duchownym. Idąc w jego ślady syn skierował swe kroki do Kijowskiego Brackiego Kolegium. Nie dane mu jednak było ukończyć szkoły, którą zamknięto po zniszczeniu Podola przez wojska polskie. Wówczas wstąpił do Ławry Kijowsko-Pieczerskiej.

Początkowo Teodozy sprawował funkcję kierownika domu metropolity, następnie mianowano go przełożonym Monasteru Wydubickiego w Kijowie. Później kierował kilkoma innymi monasterami. W 1691 r. w randze archimandryty został pomocnikiem arcybiskupa czernihowskiego Łazarza, a po dwóch latach samodzielnym arcybiskupem tej diecezji. Walcząc z unitami umiejętnie współpracował z buntowniczymi Kozakami i wznosił nowe monastery.

Arcybiskup Teodozy zmarł 5 lutego 1696 r. i został pochowany w soborze Borysa i Gleba w Czernihowie. Dzięki modlitwom do niego miało miejsce wiele cudownych zdarzeń. Szczególnie często ze swymi wskazówkami pojawiał się podczas snu.

W 1776 r. stwierdzono, że ciało arcybiskupa nie uległo rozkładowi. W 1896 r. Rosyjska Cerkiew Prawosławna zaliczyła go do grona świętych. W 1898 r. w obecności ponad stu pięćdziesięciu tysięcy wiernych odbyły się uroczystości otwarcia jego grobu. Podczas ceremonii stwierdzono czterdzieści dziewięć przypadków uzdrowień.

Na ikonach święty przedstawiany jest jako starszy mężczyzna w liturgicznych biskupich szatach, z mitrą na głowie. Ma kształtną, jasnokasztanową brodę i długie, opadające na plecy i ramiona włosy. Prawą dłoń unosi w błogosławieństwie, w lewej trzyma Ewangelię lub biskupi żezł.

oprac. Jarosław Charkiewicz