Zostań przyjacielem cerkiew.pl
FILIP, metropolita Moskwy i całej Rusi, cudotwórca (Swiatitiel Filip, mitropolit Moskowskij i wsieja Rusi czudotworec), 9/22 stycznia, 3/16 lipca (rocznica przeniesienia relikwii w 1652 r.) i 5/18 października (Sobór pięciu świętych hierarchów moskiewskich), zm. 1569
Urodził się w 1507 r. w Moskwie w rodzinie bojarskiej. Po śmierci ojca i odejściu matki do monasteru, przez pewien czas przebywał przy dworze wielkiego księcia Wasyla III.
W 1537 r. ostatecznie zdecydował się zostać mnichem i skierował swe kroki do Monasteru Sołowieckiego. Tam, przechodząc kolejne szczeble życia zakonnego, został ihumenem. Pod jego rządami monaster znacznie się rozwinął: zbudowano sobory - Przemienienia Pańskiego i Zaśnięcia Matki Bożej, wzniesiono szereg nowych budynków, powstała przystań, szpital, wspólnotę otoczono murami.
W 1565 r., w okresie największego rozwoju monasteru, Filipa wezwano do Moskwy i rok później mianowano metropolitą moskiewskim. Wkrótce Rosję ogarnęło wewnętrzne powstanie. Hierarcha nie zgadzał się z krwawymi metodami postępowania cara Iwana IV Groźnego. Rozwścieczony władca pozbawił go katedry i wtrącił do więzienia, wydając wyrok dożywocia. Ostatecznie metropolitę umieszczono w celi monasteru w mieście Twer. Tam, 23 grudnia 1569 r. carski żołnierz Maluta Skuratow udusił go poduszką i tam też został pochowany.
Za panowania syna cara Iwana IV Groźnego - Fiodora, nieuległe rozkładowi ciało przeniesiono do Monasteru Sołowieckiego. W 1652 r. umieszczono je w Moskwie. Obecnie znajduje się w kremlowskim soborze Zaśnięcia Matki Bożej. Metropolita Filip został kanonizowany przez Rosyjski Kościół Prawosławny w 1648 r.
Na ikonach święty przedstawiany jest w szatach biskupich ozdobionych nietypowo dla tradycji ruskiej dużymi krzyżami w kołach. Ma krótką, kosmatą, kasztanową brodę i niską mitrę na głowie. Prawą ręką błogosławi, w lewej trzyma Ewangelię. Najczęściej spotykany jest na ikonach "Soboru pięciu świętych hierarchów moskiewskich".
Imię Filip pochodzi od greckich słów philos - "miły, miłośnik" i hippos - "koń", oznacza więc "miłośnika, znawcę koni".
opr. Jarosław Charkiewicz