Zostań przyjacielem cerkiew.pl
TEODOR Studyta, mnich (Prepodobnyj Fieodor Studit), 26 stycznia/8 lutego (rocznica przeniesienia relikwii w 845 r.) i 11/24 listopada (rocznica śmierci), zm. 826
Urodził się w 759 r. w Konstantynopolu w znanej, bogatej i bogobojnej rodzinie chrześcijańskiej. Otrzymał wszechstronne jak na owe czasy wykształcenie. Za panowania będącego prześladowcą ikon cesarza Konstantyna, rodzice Teodora rozdali swój majątek i odeszli do monasteru.
On również złożył śluby zakonne i zamieszkał w założonej przez siebie wspólnocie zakonnej, położonej na zboczach góry Olimp. Prowadząc cnotliwe życie oraz broniąc prawosławnej wiary przed prześladowcami ikon, wiele wycierpiał. Pewien czas spędził też w więzieniu.
Gdy do władzy doszła cesarzowa Irena, mnicha uwolniono. Zamieszkał on w Konstantynopolu, w opustoszałym w tym czasie Monasterze Studyckim, który w krótkim okresie doprowadził do rozkwitu. Napisał też dla niego specjalne zasady życia zakonnego, zwane "regułą studycką".
Po pewnym czasie, wskutek politycznych zmian w cesarstwie, władzę ponownie objęli ikonoklaści. Za walkę z tą herezją święty ponownie był prześladowany, spędzając kilka lat w więzieniu. Po uwolnieniu opuścił Konstantynopol, gdzie nie czczono ikon i udał się do Betanii. Tu w otoczeniu uczniów (liczba mnichów założonego przez niego monasteru sięgnęła tysiąca) spędził ostatnie lata swego życia. Zmarł 11 listopada 826 r. W 845 r. relikwie świętego uroczyście przeniesiono do Monasteru Studyckiego w Konstantynopolu.
Św. Teodor Studyta pozostawił po sobie wiele dzieł, listów i kanonów. Najwięcej sławy przysporzyły mu "Wielka Katecheza" i "Mała Katecheza". Wraz z bratem Józefem - biskupem Tesalonik sporządził też "Triodion Postny". Do świętego wierni modlą się o uzdrowienie od różnych chorób wewnętrznych, szczególnie przy bólach żołądka.
W ikonografii święty przedstawiany jest jako sędziwy mężczyzna w ciemnym habicie mnicha wielkiej schimy. Ma wyraźnie zaznaczoną łysinę czołową (w niektórych ujęciach bardzo dużą) i krótką, zwykle rozdwojoną, siwą brodę. Prawą rękę unosi w błogosławieństwie, w lewej trzyma Ewangelię lub zwinięty zwój, zawierający nauki skierowane do braci monasteru.
Imię Teodor pochodzi ze złożenia dwóch greckich słów: Theos - "Bóg" i doros - "dar, darowany".
opr. Jarosław Charkiewicz