Amos (VIII BC)

AMOS, prorok (Prorok Amos), 15/28 czerwca, zm. VIII wiek przed Chrystusem.

Był trzecim z grona dwunastu proroków mniejszych. Jest prawdopodobnie najstarszym pisarzem wśród proroków. Pochodząca spod jego pióra "Księga Amosa", jak mało która księga prorocza Starego Testamentu, zawiera wiele szczegółów dotyczących osoby autora.

Pochodził z miasteczka Tekoa, leżącego na południe od Betlejem. Zajmował się wypasaniem trzód i hodowlą sykomor. Początkowo prorok nauczał w Królestwie Północnym. Jednak z powodu wrogiego wystąpienia samozwańczego proroka Amazjasza musiał opuścić ten kraj. Udał się wówczas do Królestwa Izraelskiego, gdzie zapewne powstała jego księga.

Kraj ten cieszył się pokojem i dobrobytem, natomiast poziom religijno-moralny obniżał się coraz bardziej. Rosło też zagrożenie ze strony Asyrii. Amos starał się więc otworzyć oczy lekkomyślnym rodakom. Ganił ich za złamanie Przymierza, piętnował łączenie kultu Jahwe z kultem pogańskim i panujący na dworze zbytek. Szczególnie ostro występował przeciwko wszelkiej niesprawiedliwości i uciskowi niższych warstw społecznych. Groził też karą za łamanie Prawa Bożego.

Według proroka, Jahwe jest Bogiem sprawiedliwym, a Izrael Narodem Wybranym, podlegający jednak, jak inne narody, tym samym prawom i ponoszącym taką sama odpowiedzialność za winy.

Amos przedstawiany jest jak prorok z brodą i zwojem pisma lub banderolą. Na rozwiniętym zwoju zazwyczaj widnieje fragment jednego z jego proroctw.

W tradycji zachodniej ukazywany jest w scenach gdy głosi. Występuje też często jako pasterz w tunice i płaszczu, z rogiem i laską pasterską.

Imię Amos pochodzi od hebrajskiego słowa amotz - "mocny, ciężki, twardy".

opr. Jarosław Charkiewicz