Iwerskiej ikony Matki Bożej

Zdjęcie Iwerskiej ikony Matki Bożej

Ikona Matki Bożej z Iwerion (cs. Iwierskaja Ikona Bożijej Matieri, "Wratarnica") znajduje się w Monasterze Iwerion (tradycji gruzińskiej) na świętej górze Atos i słynie z wielu cudów. Jej historia rozpoczyna się w IX w. kiedy w Bizancjum za panowania Teofila (829 - 842) prześladowano chrześcijan oddających cześć ikonom, a je same niszczono. W tych czasach niedaleko Nicei mieszkała wraz z synem bogata, pobożna wdowa. Również do jej mieszkania przyszli królewscy wysłannicy, aby zabrać ikonę, która - według podania - miała być napisana przez św. ap. Łukasza. Kobieta poprosiła by dano jej czas do następnego dnia. Podczas rozmowy jeden z żołnierzy uderzył w ikonę dzidą, trafiając w policzek Matki Bożej. Z rany pociekła krew. Żołnierz padł na kolania, prosząc o wybaczenie. Wkrótce też zaczął czcić ikony i został mnichem. Gospodyni postanowiła nie oddawać ikony żołnierzom, wyszła z nią na brzeg i puściła na wodę. Nieoczekiwanie ikona nie utonęła lecz odpłynęła.

W tym samym czasie syn wdowy wyjechał z miasta i wkrótce przybył na świętą górę Atos, gdzie w monasterze Iwerion został mnichem. Mieszkańcy wspólnoty przez dwa stulecia przekazywali z ust do ust historię o ikonie, która nie utonęła w morzu. Pewnego dnia, a było to w 999 r., mnisi ujrzeli nad morzem słup ognia uchodzący od stojącej na wodzie ikony. Bogobojny mnich Gabriel miał wówczas sen, w którym Bogurodzica poleciła mu, by poszedł po falach i przyniósł ikonę do monasteru. Tak też się stało. Ikonę umieszczono w ołtarzu, lecz ona cudowną siłą przenosiła się nad bramę wejściową do wspólnoty. Gabriel ponownie miał sen, w którym Bogarodzica prosiła, aby Jej ikonę tam pozostawiono, bowiem nie chce być strzeżona lecz pragnie być strażniczką (gr. portaitissa) monasteru. Wówczas mnisi wznieśli tam cerkiewkę i w niej umieścili ikonę. Ikonie nadano przydomek „Przewodniczka”, określenie "Iwierska" pochodzi od nazwy monasteru.

W XVII w., rosyjscy pielgrzymi licznie odwiedzali święta górę. Opowiadając o cudownym obrazie, rozprzestrzenili wieść o nim na całą Rosję. Świątobliwy patriarcha Nikon (będący jeszcze archimandrytą Nowospaskiego monasteru) zwrócił się z prośba do archimandryty Iwerskiego monasteru o przysłanie kopii (spisok) cudotwórczej ikony. Po roku, wraz z mnichami z Atosu, kopia ikony dotarła do Moskwy. Mieszkańcy Moskwy uroczyście przywitali ją 13 października 1648 r.

Istnieje kilka słynących łaskami wiernych kopii Ikony Matki Bożej z Iwerion. Najbardziej znana z nich - Iwerska-Moskiewska - znajduje się w stolicy Rosji. Jedna z kopii ikony została z okazji jubileuszu chrześcijaństwa przywieziona i ofiarowana Polskiemu Autokefalicznemu Kościołowi Prawosławnemu przez atoskich mnichów - miało to miejsce 18 sierpnia 2000 r. w monasterze śww. Marty i Marii na świętej górze Grabarce. Na pamiątkę przybycia kopii Iwerskiej Ikony Bohorodicy, na 5/18 sierpnia wpisano do kalendarza liturgicznego naszego Kościoła święto tej ikony.

Ikona Matki Bożej z Iwerion przedstawia Matkę Bożą, której prawa ręka wskazuje na Boże Dzieciątko - Chrystusa, zasiadającego na lewej ręce. Wyobrażenia są surowe, o prostych twarzach, głowy Chrystusa i Przeczystej Dziewicy nie dotykają się. Bogurodzica mówi całej ludzkości, że prawdziwą drogą jest droga do Chrystusa. Na tej ikonie występuje Ona jako przewodniczka do Boga i zbawienia wiecznego. Jest to jeden z najstarszych typów wyobrażenia Bogurodzicy, który, odnosi się do pierwszego malarza ikon - apostoła Łukasza.

Liturgiczne wspomnienie ikony przypada 12/25 lutego, 31 marca/13 kwietnia (na pamiątkę objawienia ikony na świętej górze Atos), wtorek Tygodnia Paschalnego oraz 5/18 sierpnia i 13/26 października (na pamiątek przeniesienia do Moskwy).