Zostań przyjacielem cerkiew.pl
CYRYL, arcybiskup Aleksandrii (Swiatitiel Kiriłł, archijepiskop Aleksandrijskij), 18/31 stycznia i 9/22 czerwca, zm. 444.
Urodził się około 380 r. w Aleksandrii. Przez około pięć lat mieszkał samotnie na pustyni, jednak jego wuj - Teofil, będący arcybiskupem aleksandryjskim, wezwał go do siebie i wyświęcił na diakona.
Arcybiskup Teofil wiedział, że Cyryl doskonale zna Pismo Święte (w większości na pamięć), znał też jego niewzruszoną wiarę, dlatego też często wysyłał go, by głosił Słowo Boże. W 412 r. kuzyn przejął po wuju biskupstwo w Aleksandrii. Urząd ten sprawował energicznie, używając nawet przemocy wobec Żydów i pogan, co doprowadziło do zadrażnień. Jednocześnie dokładał wielu starań, aby umacniać w wierze swych wiernych.
Jego gorliwość, a nawet zapalczywość w walce o czystość wiary szczególnie uzewnętrzniła się w potyczkach z Nestoriuszem. Wyświadczył on chrześcijaństwu ogromną przysługę energicznie broniąc zasady jedności ludzkiej i boskiej osoby Chrystusa. Czynił to pisząc posłania do samego Nestoriusza, cesarza Teodozego Młodszego oraz monasterów. Poza traktatami na ten temat pozostawił po sobie głównie komentarze biblijne. Był głównym organizatorem i przewodniczył III Soborowi Powszechnemu w Efezie (431 r.).
Zmarł w Aleksandrii w 444 r. Pozostawił po sobie szereg dzieł, wśród których przeważają pisma apologetyczne. Zachowały się też dwadzieścia dwa kazania i osiemdziesiąt osiem listów.
Cerkiew prawosławna nazwała arcybiskupa Cyryla "Pieczęcią Ojców" i obdarzyła go powszechnym kultem, a Kościół rzymskokatolicki w 1882 r. zaliczył go do grona Doktorów Kościoła.
W ikonografii święty przedstawiany jest w biskupich szatach z dużymi krzyżami. Na głowie ma charakterystyczny kaptur, również zdobiony krzyżami. Prawą ręką błogosławi, lewą trzyma Ewangelią. Ma zwężającą się ku dołowi, rozdwajającą się, siwą brodę. Często towarzyszy mu św. Atanazy Wielki, arcybiskup aleksandryjski. W sztuce zachodniej jego atrybutem jest gołąb na ramieniu, czasami kodeks.
Imię Cyryl pochodzi od greckiego wyrazu kyrios- "pan" (także w znaczeniu Pan Bóg). Niektórzy wywodzą je od perskiego słowa oznaczającego "słońce".
opr. Jarosław Charkiewicz