Cyryl, biskup Jerozolimy (386)

Zdjęcie przedstwiającego postać św. Cyryl, biskup Jerozolimy (386)

CYRYL, arcybiskup jerozolimski (Swiatitiel Kiriłł, archijepiskop Ijerusalimskij), 18/31 marca.

Urodził się około 315 r. w Palestynie (prawdopodobnie w Jerozolimie) w bogobojnej, chrześcijańskiej rodzinie. Będąc człowiekiem dobrze wykształconym i nienagannym moralnie, już za młodu został przyjęty do grona duchownych Świątyni jerozolimskiej. W 334 r. przyjął święcenia diakońskie, dziesięć lat później kapłańskie, a mając trzydzieści jeden lat wspaniały kaznodzieja został proboszczem Świątyni jerozolimskiej.

W 350 r., w okresie zamętu spowodowanego herezją ariańską, Cyryla mianowano biskupem jerozolimskim. Na tym stanowisku znany był jako żarliwy obrońca prawdziwej wiary i nieustępliwy bojownik z licznymi herezjami. Niewierni często mścili się za to i samego biskupa oskarżali o herezję. Wielokrotnie pozbawiano go katedry, jednak za każdym razem powracał na nią uniewinniany przez cesarza. Z trzydziestu pięciu lat swego biskupstwa szesnaście spędził na trzykrotnym wygnaniu. Gdy w końcu, po śmierci ariańskiego cesarza Walensa, powrócił na katedrę, zastał ją pogrążoną w korupcji i chaosie. Ostatnie lata życia spędził na porządkowaniu swej diecezji. W 381 r. uczestniczył w II Soborze Powszechnym w Konstantynopolu.

Św. Cyryl zmarł w 386 r. mając około siedemdziesiąt jeden lat. Nie wiadomo, gdzie znajdują się jego relikwie. Prawdopodobnie zaginęły w czasie najazdu pogańskich Persów na Ziemię Świętą na początku VII w. Pozostawił po sobie szereg dzieł, wśród których do najbardziej znanych należy osiemnaście kazań dla osób przygotowujących się do Chrztu Świętego oraz "Katechezy", w których poprzez przedstawienie poszczególnych artykułów Symbolu Wiary prezentuje dogmatykę Cerkwi. Jedna z serii katechez skierowana jest do katechumenów, druga do ochrzczonych.

Cerkiew prawosławna uważa św. Cyryla za jednego z największych świętych IV w. Wysławia go jako "nauczyciela nauczycieli, boskiego obrońcę Cerkwi Chrystusowej i wstawiennika za wiernych". Kościół rzymskokatolicki oddaje mu cześć jako Doktorowi Kościoła od 1882 r.

Na ikonach święty przedstawiany jest w bizantyjskich biskupich szatach z dużymi krzyżami. Ma niewielką łysinę czołową, "białą, gęstą i rosochatą" brodę. W dłoniach trzyma księgę, niekiedy prawą błogosławi.

Imię Cyryl pochodzi od greckiego wyrazu kyrios- "pan" (także w znaczeniu Pan Bóg). Niektórzy wywodzą je od perskiego słowa oznaczającego "słońce".

opr. Jarosław Charkiewicz