Jan, metropolita tobolski i całej Syberii (1715)

JAN, metropolita tobolski i całej Syberii (Swiatitiel Ioann, mitropolit Tobolskij i wsieja Sibiri), 10/23 czerwca.

Urodził się w miejscowości Nieżyn Guberni Czernihowskiej w dworskiej rodzinie Maksimowiczów. Rodzice oddali go na naukę do słynnej Akademii Kijowskiej, w której uczyła się większość synów dworzan i duchownych tej części Rosji. Był tam wyjątkowo zdolnym uczniem. Po ukończeniu studiów, został wykładowcą tej uczelni. W tym okresie złożył śluby zakonne w Ławrze Kijowsko-Pieczerskiej i został kaznodzieją tego monasteru.

W 1695 r. św. Teodozy arcybiskup czernihowski, przeczuwając zbliżającą się śmierć i widząc w nim swego następcę, wezwał go do siebie i mianował archimandrytą Monasteru Jeleckiego. W następnym roku hierarcha zmarł, a opuszczoną katedrę objął Jan. Podobnie jak jego poprzednik cieszył się wyjątkowym szacunkiem i miłością wiernych. W trosce o rozwój duchowy diecezji zorganizował pierwsze w historii Rosji seminarium duchowne.

W 1712 r. Jan powołano na metropolitę tobolskiego i całej Syberii. Przyjął wówczas na siebie ciężki krzyż, będąc jedynym hierarchą na ogromnym terenie, wymagającym wielu trudów ze względu na jego zacofanie religijnie. Gorliwe głoszenie Słowa Bożego i działalność dobroczynna sprawiły, iż wierni szybko polubili metropolitę i obdarzyli szacunkiem. Jednak miejscowy surowy klimat negatywnie wpływał na jego słabe zdrowie. Zmarł 10 czerwca 1715 r. i został pochowany w tobolskim soborze. Równo dwieście lat później otwarto jego grób i zaliczono do grona świętych. Od tej pory do 1920 r. relikwie spoczywały w tej świątyni w relikwiarzu.

Metropolita Jan jest autorem utworów "Królewska droga Krzyża" i "Hiliotropion", ciszących się dużą popularnością wśród mnichów.

Święty przedstawiany jest w biskupiej mantii, białym kłobuku na głowie i panagii na piersi. Jest starszym mężczyzną z wyraźnie rozdwajającą się, siwiejącą brodą. Prawą dłoń ma złożoną w geście błogosławieństwa, w lewej trzyma biskupi żezł.

Imię Jan pochodzi z języka hebrajskiego i oznacza "Bóg jest łaskawy".

opr. Jarosław Charkiewicz