Michał, książe Tweru (1318)

MICHAŁ, książę twerski (Błagowiernyj Michaił, kniaź Twierskoj), 22 listopada/5 grudnia.

Był bratankiem świętego wielkiego księcia Aleksandra Newskiego. W 1285 r. prawnie objął tron księcia twerskiego. Jednocześnie jego wuj - książę moskiewski Jerzy Daniłowicz - bezprawnie wysunął pretensje do władzy. Aby ułatwić zadanie, zjednał sobie ordę tatarską i zagroził księciu Michałowi, że tron odbierze siłą.

Pokorny i cnotliwy książę, pragnący w sposób pokojowy zakończyć spór z wujem, został wezwany do ordy. Już wówczas przeczuwał oczekujące go zagrożenie, bowiem oskarżono go o otrucie, będącej córką chana, żony Jerzego. Nie ulękł się jednak śmierci w imię pokoju w księstwie i obrony jego mieszkańców.

W 1318 r. książę udał się wraz ze swym synem Konstantym do chana Uzbeka. Tam przez pewien czas mieszkał spokojnie, jednak wkrótce postawiono go przed sądem. Mimo dostarczonych przez Jerzego zmyślonych dowodów przeciwko bratankowi, chan nie dopatrzył się winy księcia. Dopiero kolejny fikcyjny proces z nowymi "dowodami" doprowadził do skazania go na śmierć. Poddano go najpierw wymyślnym torturom, a po kilku dniach, jeszcze przed ustaleniem terminem egzekucji, zabito nożem we własnym namiocie.

Relikwie świętego Michała zostały przewiezione do Moskwy na Kreml, a po roku do Tweru. Tam złożono je w zbudowanej przez niego cerkwi Spasa. W 1634 r. stwierdzono, iż ciało księcia nie uległo rozkładowi i umieszczono w otwartym grobowcu.

Na ikonach święty przedstawiany jest w książęcych szatach z książęcą czapą na głowie. Jest młodym mężczyzną z niewielkim zarostem i długimi, spadającymi na plecy włosami. Swe oblicze przeważnie kieruje w modlitwie ku "Chrystusowi w obłoku". Dużo rzadziej przedstawia się go jako siwobrodego mężczyznę z krzyżem i mieczem.

Imię Michał pochodzi z hebrajskiego mikha'el - "któż jest jak Bóg".

opr. Jarosław Charkiewicz