Nektariusz z Optiny (1928)

NEKTARIUSZ Z OPTINY, mnich (Prepodobnyj Nektarij Optinskij), 29 kwietnia/12 maja i 11/24 października (Sobór starców z Optiny).

Jest ostatnim ze starców Pustelni Optińskiej wybranym przez mnichów monasteru.

Mikołaj (świeckie imię Nektariusza) Tichonow urodził się w 1853 r. w Guberni Orłowskiej. Jego rodzice szybko zmarli i młodzieniec mając niespełna dwadzieścia lat skierował swe kroki do Pustelni Optińskiej. Tu spotkał go patrz starzec Ambroży, który oddał chłopca pod duchowe kierownictwo patrz starca Anatola (starszego). Obaj na długie lata stali się prawdziwymi ojcami Mikołaja.

W pustelni młodzieniec początkowo opiekował się kwiatami, później był psalmistą. Przez dwadzieścia pięć lat prawie w zupełnym milczeniu mieszkał w celi, której drzwi prowadziły prosto do cerkwi. Wyjątkiem były jego wizyty u o. Ambrożego i o. Anatola. Nieśmiały, a zarazem pokorny i obdarzony wrodzoną mądrością mnich zajmował się głównie modlitwą i lekturą ksiąg. Nie były to, jak zazwyczaj w przypadku mnichów, wyłącznie działa Ojców Cerkwi. Lubił czytać książki poświęcone historii, geografii, matematyce, rosyjską i zagraniczną literaturą piękną. Uczył się też łaciny i języka francuskiego. Powtarzał czasami, że "należy żyć i uczyć się tak, aby nauka nie psuła moralności, a moralność naukowości".

W 1887 r. Mikołaj złożył śluby zakonne i otrzymał imię Nektariusz. Siedem lat później wyświęcono go na hierodiakona, a po czterech kolejnych latach na hieromnicha. W 1913 r., po opuszczeniu wspólnoty i śmierci patrz starca Warsonofiusza, bracia monasteru wybrali go ojcem duchowym wspólnoty. Sprawując tę funkcję, nie tylko udzielał cennych porad, ale miał też dar przepowiadania przyszłości.

Gdy władze radzieckie zamknęły pustelnię, starca wysiedlono. Zamieszkał we wsi Chołmiszcza w okolicach Brańska, gdzie zmarł 29 kwietnia 1928 r. Został kanonizowany przez Rosyjską Cerkiew Prawosławną 26 lipca 1996 r. Jego kult ma charakter lokalny.

W ikonografii święty przedstawiany jest jako mężczyzna w średnim wieku, w białym podriasniku, ze skufią na głowie. Kosmyki długich włosów spadają mu na ramiona. Ma mały zarost na twarzy, a ręce w geście modlitewnym złożone na piersi. Najczęściej spotykany jest na ikonach "Soboru starców z Optiny".

oprac. Jarosław Charkiewicz