Paweł z Teb (341)

Zdjęcie przedstwiającego postać św. Paweł z Teb (341)

PAWEŁ Z TEB, mnich (Prepodobnyj Pawieł Fiwiejskij), 15/28 stycznia.

Urodził się około 228 r. w Tebach w Egipcie. Gdy został sierotą i stał się właścicielem dużego spadku, jego zachłanni krewni, pragnący przejąć bogactwo, nie dawali mu spokoju.

Paweł miał około dwudziestu lat, gdy za rządów Decjusza zaczęły się prześladowania chrześcijan. Dowiedział się wówczas, że jego będący poganinem zięć, z powodu jego bogactwa planuje wydać go w ręce prześladowców. Porzucił więc wszystko co posiadał, odszedł na pustkowie i zamieszkał w jaskini. Po dwóch latach prześladowania ustały, lecz święty postanowił pozostać w zaciszu pustelni. Spędził tam samotnie resztę swego długiego życia - około dziewięćdziesięciu lat. Przez cały ten czas zanosił do Boga swe gorące modlitwy, żywiąc się tylko daktylami i chlebem, który przynosił mu kruk. Nagość swego ciała od znoju i chłodu chronił jedynie palmowymi liśćmi.

Św. Paweł z Teb zasnął snem wiecznym w 341 r. w 113 roku życia, gdy stojąc na kolanach modlił się. Tuż przed śmiercią odwiedził go św. Antoni Wielki, pragnący oddać hołd jego świętości. Następnie pochowano go zawijając w płaszcz ofiarowany przez św. Atanazego Wielkiego. Żywot św. Pawła, napisany przez św. Hieronima, opowiada o tym, jak dwa lwy pomagały św. Antoniemu w kopaniu grobu.

Zgodnie z wolą cesarza Manuela, ciało świętego zostało dostarczone do Konstantynopola i złożone w jednym z miejscowych monasterów. W 1240 r. przeniesiono je do Wenecji, a w 1381 r. do Budapesztu na Węgry.

Św. Paweł z Teb, zwany też św. Pawłem Pustelnikiem, jest powszechnie uważany za pierwszego chrześcijańskiego pustelnika. W Cerkwi prawosławnej cieszy się powszechnym kultem.

W ikonografii święty przedstawiany jest w sposób dość charakterystyczny. Jest sędziwym starcem z sięgającą pasa siwą, spiczaście zakończoną brodą i dużą łysiną czołową. Ręce ma w modlitwie uniesione na wysokość serca. Osobliwe jest szczególnie ubranie świętego - odsłaniająca kolana i ręce do łokci, wykonana z palmowych liści suknia w biało-czarną jodełkę. W sztuce zachodniej jego atrybutami są: kruk, kruk z chlebem w dziobie, lew kopiący grób, przełamany chleb.

Święty niekiedy przedstawiany jest wraz ze św. Janem Szałaśnikiem, którego pamięć Cerkiew czci tego samego dnia.

Imię Paweł pochodzi od łacińskiego słowa paulus - "mały, drobny".

opr. Jarosław Charkiewicz