Teodor, biskup Rostowa (1394)

TEODOR, arcybiskup rostowski (Swiatitiel Fieodor, archijepiskop Rostowskij), 28 listopada/11 grudnia i 23 maja/5 czerwca (Sobór świętych rostowsko-jarosławskich).

Pochodził ze znanego, bogobojnego rodu. Był bratankiem św. Sergiusza z Radoneża. Ojciec młodego Jana (świeckie imię arcybiskupa) Stefan, po śmierci małżonki złożył śluby zakonne. Chłopiec już za młodu wychowywany w pokorze i posłuszeństwie, zapragnął pójść w ślady ojca i wuja. Jego marzenia spełniły się gdy miał dwanaście lat. Ojciec zabrał go do Monasteru Świętej Trójcy, gdzie sam św. Sergiusz z Radoneża przyjął od niego śluby zakonne i nadał imię Teodor.

Młody mnich żył pod kierunkiem św. Sergiusza i we wszystkim był mu posłuszny. Szczególnie lubił modlić się nocą. Gdy wyświęcono go na duchownego, zapragnął założyć własną wspólnotę, na co otrzymał błogosławieństwo swego ojca duchowego. Wkrótce na brzegu rzeki Moskwy powstał nowy Monaster Simonow, którego został ihumenem. Pragnienie Teodora, aby żyć w samotności nie spełniło się. Znany ze swej mądrości i głębokiej duchowości został ojcem duchowym św. wielkiego księcia Dymitra Dońskiego. Służąc mu radą i pomocą kilkakrotnie jeździł do Konstantynopola, by porządkować wewnętrzne sprawy Cerkwi. Z drugiej wizyty, w 1387 r. powrócił w randze arcybiskupa rostowskiego.

Gdy Teodor zakończył polecone mu zadanie, przybył do Rostowa i z zapałem zabrał się do kierowania życiem diecezji. Sam pisał ikony i dużo czasu poświęcał budownictwu sakralnemu, zakładając m.in. Monaster Bożego Narodzenia. Pierwszy arcybiskup rostowski zmarł 28 listopada 1394 r. i został pochowany w podziemiach soboru Zaśnięcia Matki Bożej w Rostowie.

W ikonografii Teodor przedstawiany jest w sposób nie wyróżniający go niczym szczególnym od innych świętych biskupów. Odziany jest w liturgiczne szaty i biały kłobuk na głowie. Zazwyczaj prawą dłonią trzyma Ewangelię, a lewą podtrzymuje ją przez rąbek szaty.

Imię Teodor pochodzi ze złożenia dwóch greckich słów: Theos - "Bóg" i doros - "dar, darowany".

opr. Jarosław Charkiewicz