Aleksy, metropolita Moskwy (1378)

Zdjęcie przedstwiającego postać św. Aleksy, metropolita Moskwy (1378)

ALEKSY (Biakont), metropolita Moskwy, cudotwórca (Swiatitiel Aleksij, mitropolit Moskowskij i wsieja Rusi, czudotworec), 12/25 lutego (rocznica śmierci), 20 maja/2 czerwca (rocznica przeniesienia relikwii w 1431 r.) i 5/18 października (Sobór pięciu świętych hierarchów moskiewskich), zm. 1378

Urodził się między 1293 i 1298 r. w znanej bojarskiej rodzinie. Jego ojcem chrzestnym był przyszły książę Iwan Kalita. W wieku dwunastu lat chłopiec miał od Boga widzenie, w którym objawione mu zostało, iż zostanie pasterzem duchowym wielu owiec. Od tej pory jego charakter zmienił się, stał się cichy, milczący, chętnie czytał księgi cerkiewne.

W wieku dwudziestu lat Aleksy wstąpił do Monasteru Bogojawleńskiego w Moskwie. Mając czterdzieści lat został biskupem włodzimierskim. W 1354 r. pojechał do Konstantynopola, gdzie wyświęcono go na metropolitę kijowskiego i włodzimierskiego. Wieść o darze czynienia przez niego cudów dotarła do Złotej Odry. Wezwano go tam, aby uzdrowił żonę chana o imieniu Tajduła, co też się stało. W nagrodę otrzymał ziemię w granicach moskiewskiego Kremla, gdzie zbudowano Monaster Czudow.

Metropolita Aleksy położył znaczne zasługi w jednoczeniu ziem ruskich przez Moskwę. Dokonał reformy monasterów żeńskich uniezależniając je od męskich, przełożył Ewangelię z języka greckiego na staro-cerkiewno-słowiański. Pozostawił po sobie liczne przekłady i pouczenia. Zmarł w 1378 r. Jego relikwie spoczęły w monasterze Czudow, skąd przeniesiono je do soboru pw. Objawienia Pańskiego w Moskwie, gdzie znajdują się do dnia dzisiejszego. Kult świętego ogranicza się do obszaru Rosji i państw ościennych, lecz wciąż jest bardzo żywy. Został kanonizowany przez Rosyjską Cerkiew Prawosławną w 1448 r.

Wierni modlą się do św. Aleksego w chorobach oczu, szczególnie o przywrócenie wzroku.

W wyobrażeniach pojedynczych święty przedstawiany jest w bogatych szatach metropolity z białym kłobukiem na głowie. Ma długą, siwą, rozdwajającą się u dołu brodę. Prawą ręką błogosławi, w lewej trzyma Ewangelię. Najczęściej spotykamy go na ikonach "Soboru pięciu świętych hierarchów moskiewskich", na których najczęściej znajduje się w centrum.

Spotykane są również ikony przedstawiające świętego w trumnie, otoczonej przez trzymającego otwartą księgę biskupa, diakona z kadzidłem i kilku brodatych starców-mnichów.

Imię Aleksy pochodzi od greckiego słowa alekso - "bronię, odpieram atak".

opr. Jarosław Charkiewicz