Elżbieta, wielka księżna (1918)

ELŻBIETA, wielka księżna, mniszka, męczennica (Prepodobnomuczenica wielikaja kniaginia Jelisawieta), 5/18 lipca i niedziela po 25 stycznia/7 lutego (Sobór nowych męczenników rosyjskich).

Urodziła się w 1864 r. jako niemiecka protestantka. Wychodząc za mąż za przyszłego gubernatora Moskwy Sergiusza Aleksandrowicza, z własnej woli przyjęła prawosławie. Całym sercem pokochała swą drugą ojczyznę - Rosję i nową wiarę.

W 1905 r. w zamachu bombowym poniósł śmierć małżonek księżnej. Ona sama utraciła dotychczasowy wigor i energię, zamknęła się w sobie, porzucając życie towarzyskie. W jej głowie zrodziła się myśl, której realizacja wkrótce pochłonęła ją bez reszty.

Księżna postanowiła poświęcić się potrzebującym. Za własne środki kupiła majątek z kilkoma budynkami i sadem, gdzie założyła wspólnotę monastyczną dedykowaną świętym Marcie i Marii. W 1910 r. złożyła śluby mnisze i została przełożoną monasteru. Poza modlitwą siostry wiele czasu poświęcały pomocy bliźnim. W 1917 r. klasztor liczył sto pięćdziesiąt sióstr. Działał tam szpital, sierociniec, szkółka niedzielna, biblioteka i stołówka dla biednych.

Rewolucja 1917 r. przerwała działalność wspólnoty. Elżbietę aresztowano. Poniosła męczeńską śmierć w miejscowości Ałapajewsk na Uralu 18 lipca 1918 r. Wraz z nią do szybu kopalnianego zrzucono wielkiego księcia Sergiusza, książąt Igora, Konstantego i Jana, hrabiego Włodzimierza Paleja i św. Barbarę mniszkę, która razem z księżną została zaliczona do grona świętych.

Ciało męczennicy nie uległo rozkładowi. Zostało przewiezione do Ziemi Świętej i tam złożone w rosyjskiej cerkwi Marii Magdaleny, gdzie znajduje się do dnia dzisiejszego. Rosyjska Cerkiew Prawosławna zaliczyła ją do grona świętych w 1992 r. Jest najbardziej znaną współczesną męczennicą rosyjską.

Święta przedstawiana jest jako młoda kobieta w charakterystycznym białym apostolniku z ihumeńskim krzyżem na piersi. Prawą dłoń ma złożoną w geście modlitewnym lub trzyma w niej krzyż. W lewej trzyma czotki lub makietę cerkwi.

Imię Elżbieta pochodzi hebrajskiego słowa eliszebeth - "Bóg mą przysięgą", "mój Bóg jest doskonałością" lub "poświęcona Bogu".

opr. Jarosław Charkiewicz