Grzegorz Dialog, biskup Rzymu (604)

Zdjęcie przedstwiającego postać św. Grzegorz Dialog, biskup Rzymu (604)

GRZEGORZ DIALOG, papież rzymski (Swiatitiel Grigorij Dwojesłow, papa Rimskij), 12/25 marca.

Urodził się w Rzymie w 540 r. Pochodził z bogatej i znanej rodziny, dzięki czemu otrzymał gruntowne wychowanie. Początkowo zajmował honorowe stanowisko pretora. Szybko jednak zrażony marnością życia świeckiego sprzedał cały majątek, pieniądze rozdał biednym i przekazał na budowę monasterów. Sam w 575 r. złożył śluby zakonne. Zamieszkał w jednym z ufundowanych klasztorów, gdzie mimo ciężkich chorób, na równi z innymi mnichami przestrzegał wszystkich zasad życia monastycznego.

W 577 r. Grzegorza wyświęcono na diakona, dwa lata później papież Pelagiusz II uczynił go ambasadorem na dworze cesarza wschodnio-rzymskiego. Gdy w 590 r. zmarł papież, Grzegorz przez aklamację został wybrany na jego następcę. Będąc na tak wysokim stanowisku wniósł znaczne zasługi dla Cerkwi: uporządkował administrację, położył kres licznym niesnaskom w Jej łonie, doprowadził do dokonania poprawek w obrządku Świętej Liturgii, powołał do życia szkołę pieśni cerkiewnej zwanej "gregoriańską".

Grzegorz Dialog był zwolennikiem przywracania do obrządkowi rzymskiemu wielu zapomnianych tradycji pochodzących z czasów apostolskich. Z jego imieniem związane jest np. przystosowanie do obrządku rzymskiego propagowanej przez niego Liturgii Uprzednio Poświęconych Darów.

Papież pozyskał dla chrześcijaństwa Wizygotów w Hiszpanii, ariańskich Longobardów, Gallów oraz brytyjskich Anglosasów. Dlatego też historia nazwała go "apostołem ludów barbarzyńskich". On zaś określił siebie "servus servorum Dei" - "sługa sług Bożych".

Św. Grzegorz zmarł w 604 r. Został pochowany w watykańskiej katedrze św. Piotra. Pozostawił po sobie liczne dzieła, w tym "Dialog o życiu ojców włoskich", od którego pochodzi przydomek świętego, "Regułę pasterzowania", "Sakramentarz", "Homilie", "Listy". Tych ostatnich zachowało się aż 852, co stanowi największy zbiór epistolarny starożytności chrześcijańskiej.

Grzegorz należy do grona wielkich świętych Cerkwi prawosławnej. Świadczy o tym również przydomek "Wielki", często używany z jego imieniem. Należy też do czterech wielkich łacińskich Doktorów Kościoła.

Na ikonach święty przedstawiany jest w sposób tradycyjny. Jest odzianym biskupie szaty siwobrodym mężczyzną, trzymającym w rękach Ewangelię.

W tradycji zachodniej przedstawiany jest w papieskim stroju liturgicznym i tiarze. Na niektórych wyobrażeniach widzimy go podczas pisania dzieła. Nad księgą lub jego głową unosi się gołębica symbolizująca Świętego Ducha. Za atrybuty służą mu: anioł, trzy kwitnące hostie, krzyż pontyfikalny, model kościoła, otwarta księga, parasol - jako oznaka papiestwa, zwinięty zwój. W Kościele rzymskokatolickim jest patronem m.in. uczniów, studentów, nauczycieli, chórów szkolnych, piosenkarzy, muzyków.

Imię Grzegorz wywodzi się z greki i oznacza "czuwający; czujny".

opr. Jarosław Charkiewicz