Mikołaj, biskup Ochrydy i Żiczy (1956)

Zdjęcie przedstwiającego postać św. Mikołaj, biskup Ochrydy i Żiczy (1956)

MIKOŁAJ WELIMIROWIĆ, biskup Ochrydy i Żicza (Swiatitiel Nikołaj Wielimirowicz, jepiskop Ochridskij i Żicza), 18/31 marca i druga niedziela po Pięćdziesiątnicy (Sobór świętych amerykańskich).

Urodził się 23 grudnia 1880 r. w serbskiej wsi Lelicz. Niespotykanie zdolny i bogobojny, już mając dwadzieścia dwa lata, ukończył Seminarium Duchowne św. Sawy w Belgradzie. Po otrzymaniu doktoratu z teologii w szwajcarskim Bernie wrócił do Serbii i złożył śluby zakonne w monasterze Rakowica. Wkrótce, już jako archimandryta, nauczał w Seminarium Duchownym w Belgradzie oraz kontynuował pracę naukową w Rosji.

Okres I wojny światowej Mikołaj Welimirowić spędził w Anglii, gdzie otrzymał kilka doktoratów. Po powrocie do kraju w 1919 r. wyświęcono go na biskupa. Dwa lata później wyjechał do Stanów Zjednoczonych, by tam tworzyć struktury Serbskiej Cerkwi Prawosławnej.

W czasie II wojny światowej hierarchę aresztowano i umieszczono w obozie koncentracyjnym w Dachau. Po zakończeniu wojny wyjechał do Anglii. W 1946 r. znalazł się ponownie w USA, gdzie wykładał w kilku prawosławnych szkołach teologicznych, m.in. Seminarium Duchownym św. Włodzimierza i Seminarium Duchownym św. Tychona. W tym też czasie otrzymał następne doktoraty.

Biskup Mikołaj zmarł w 1956 r. w Monasterze św. Tychona Zadońskiego. Jego ciało spoczęło w Monasterze św. Sawy w Libertyville na południe od Chicago. W 1991 r., zgodnie z ostatnią wolą zmarłego, przeniesiono je do rodzinnej wsi w Serbii. Jest jednym z najbardziej znanych i czczonych współczesnych serbskich świętych.

19 maja 2003 r. św. Sobór Biskupów Serbskiej Cerkwi Prawosławnej jednogłośnie podjął decyzję o zaliczeniu do grona świętych biskupa Ochrydy i Żicza Mikołaja (Welimirowicia). Tym samym Sobór potwierdził cześć oddawaną mu zarówno wśród prawosławnych Serbów, jaki i przez wiernych innych lokalnych Cerkwi prawosławnych. Uroczystości kanonizacyjne odbyły się w 24 maja 2003 w soborze św. Sawy w Belgradzie.

Ikonograficzne wizerunki świętego są dosyć charakterystyczne. Przedstawiany jest na nich jako stary mężczyzna z dosyć długą, spiczaście zakończoną, siwą brodą. Ubrany jest w liturgiczne szaty biskupie z mitrą na głowie i dwiema panagijami na piersi. W prawej dłoni trzyma duży krzyż, w lewej biskupi żezł.

Imię Mikołaj pochodzi z greki i składa się z dwóch słów: nike - "zwyciężać" i laos - "lud".

opr. Jarosław Charkiewicz/red. Jan Makal