Zostań przyjacielem cerkiew.pl
NIKON Z OPTINY, mnich (Prepodobnyj Nikon Optinskij), 25 czerwca/8 lipca i 11/24 października (Sobór starców z Optiny), zm. 1931.
Był najbliższym uczniem starca Warsonofiusza i pierwszym ze starców, który sprawował swą służbę również poza murami Pustelni Optińskiej.
Mikołaj (świeckie imię Nikona) Bielajew urodził się w 1888 r. w moskiewskiej, religijnej rodzinie kupieckiej. Już w wieku kilkunastu lat wraz z rodzonym bratem Janem otrzymał od matki błogosławieństwo na życie zakonne. Oddając się woli Bożej spośród wszystkich monasterów losowo wybrali Pustelnię Optińską. Przyjechali tam w 1907 r. Mikołaja powierzono opiece starca Warsonofiusza, wyznaczając mu funkcję pomocnika w prowadzeniu korespondencji. Starzec widząc w młodzieńcu swojego następcę postanowił przekazać mu całe swoje doświadczenie i wiedzę.
W 1915 r., mając dwadzieścia siedem lat, Mikołaj złożył śluby zakonne i otrzymał imię Nikon. Rok później wyświęcono go na hierodiakona, a w kolejnym roku na hieromnicha. W 1919 r. władze radzieckie aresztowały go za to, że był mnichem. Bez wyroku kilka miesięcy spędził w więzieniu. W 1923 r., kiedy zlikwidowano pustelnię, ostatni jej namiestnik starzec Izaakiusz (drugi) opuszczając monaster polecił Nikonowi, by pozostał w nim i wszystkim przybywającym udzielał duchowych porad. Do tej pory mnich nie śmiał tego czynić.
W końcu czerwca 1924 r. Nikona zmuszono do pozostawienia pustelni. Zamieszkał wówczas w pobliskim Kozielsku, dokąd prawdziwym potokiem zaczęły podążać dzieci duchowe innych starców, znajdujących się w więzieniach lub na zsyłce. Trzy lata później samego starca skazano na trzy lata zsyłki. Również stamtąd, poprzez szeroką korespondencję kontynuował udzielanie duchowych porad. Zmarł na zapalenie płuc 25 czerwca 1931 r. w wieku czterdziestu trzech lat. Został kanonizowany przez Rosyjski Kościół Prawosławny 26 lipca 1996 r. Jego kult posiada zasięg lokalny.
W ikonografii święty przedstawiany jest jako mężczyzna w kwiecie wieku, w czarnych szatach mnicha, z epitrachelionem na szyi, bez nakrycia głowy. Ma ciemne i długie włosy oraz krótką, spiczastą brodę. Prawa ręka uniesiona jest w błogosławieństwie, lewą dzierży krzyż. Najczęściej spotykamy go na ikonach "Soboru starców z Optino".
Imię Nikon pochodzi z greki od słowa nike - "zwycięstwo".
opr. Jarosław Charkiewicz