Zostań przyjacielem cerkiew.pl
NILUS (NIL) ZE STOŁOBNY, mnich (Prepodobnyj Nił Stołobienskij), 27 maja/9 czerwca (otwarcie relikwii w 1667 r.) i 7/20 grudnia.
Urodził się w okolicach miejscowości Wałdaj na Ziemi Nowogrodzkiej. Od dzieciństwa był pokorny i miał skłonności do życia mniszego. Śluby zakonne złożył w Monasterze Krypieckim. Wykonując różne obowiązki mieszkał tam przez dziesięć lat. Następnie, w poszukiwaniu samotności, udał się nad brzeg rzeki o nazwie Czeremcha, zbudował skromną celę i zaczął prowadzić żywot pustelnika. Na modlitwie i rozmyślaniach, żywiąc się tylko roślinami spędził dwanaście kolejnych lat.
Okoliczni mieszkańcy szybko odnaleźli miejsce, w którym mieszkał Nil i zaczęli przybywać do niego po porady duchowe. Gdy święty zauważył, iż stał się zbyt znany, unikając ludzkiej chwały, odszedł na położoną na Jeziorze Selegier Wyspę Stołobna. Początkowo mieszkał w jaskini, następnie zbudował celę i kapliczkę. W samotności uprawiał ziemię, żywiąc się jej płodami. Jedynymi z rzadka odwiedzającymi go ludźmi byli okoliczni rybacy.
W nowym miejscu Nilus jeszcze bardziej doskonalił się w ascezie. Cały czas modlił się lub pracował, starając się nawet nie kłaść na odpoczynek. Zamiast tego opierał się na dwóch laskach i stojąc zapadał w drzemkę. Za takie wyrzeczenia Bóg obdarzył go darem przepowiadania przyszłości i czynienia cudów.
Będąc już sędziwym starcem, wewnątrz kapliczki święty wykopał dół, ustawił w nim trumnę i codziennie przychodził, aby w oczekiwaniu śmierci żałować za swe grzechy. Zmarł w 1554 r. po dwudziestu sześciu latach pobytu na wyspie. Później nad jego mogiłą wzniesiono cerkiew Chrztu Pańskiego. W 1667 r. grób świętego został otwarty i relikwie złożone w srebrnym grobowcu w jego ostatniej wspólnocie. Jego kult ma zasięg lokalny.
W sztuce ikonograficznej święty przedstawiany jest jako sędziwy mężczyzna w szatach mnicha wielkiej schimy. Ma niedługą, spiczastą, siwą brodę i łysinę czołową. Wykształciły się dwa typy jego wizerunków. W jednym z nich ręce modlitewnie kieruje ku "Chrystusowi w obłoku", w drugim przed sobą trzyma w dłoniach makietę kapliczki.
Imię Nilus (Nil) pochodzi od greckiego wyrazu neilos- "rzeka".
opr. Jarosław Charkiewicz i Tomasz Sulima